AmmayutaTop

Turqia ila maryuza bukare d Atome d gibe d Arembaye

Turqia op Azere go mtkhe d 3 dore hch kha bukara op nisha lena shvila but maryazte d op maramte d bukare d Atome d Aremnaye le dane d lumade op tpakyate. Sabab trin Atravate d Turchaye lena kubla juvabe d daha bukara , but det kat Atome d Arembayaye pshtela muryzta op sukhsita bil gibe d nishe d hadame . Op bil gibe d Politikayute d Turqia op Azere gal ugyu yuma ina maryuza op maruma sakhsete d daha bukara . Bi yerkhe d’ chiriye kamaay  bt maryzi shukalpe d’ knaone d’ Brka. Bi yerkhe d’ chiriye kmaya gyarak maryz suklpae d’ atome d’ brke d’  Aremnaye. But daha 2000 bil gibe d Khuyade d Eorup  le dane d’ hamzamta mn hadame d’ spariome ile mughbra takhbrane d’ nishe d’ Atomaye d’ Atre d’ Armenia .Aven mughbrel «Gyude d’ hadame go mtkhe d’ kharaya shbta ina muryza prishe prishe shklape op aknone go daha shvila .Matkhrakh , kat  assurute brka go Atre d’ Armenia ivakh , mukhchma bi Khuyade d Eorup .Lemsi pishe zegne grishs goe d atome , shmete d Armenua ila go rahatura , Goris. Ezgyade d takhbeane d gyude d ekonomike d Malqyute” mughbrel kss as t yprre d Atom jat ila go ila jhumita kgur shmete d Armenia. Le marze d aremnaye op azer bi erkge d ilyn kat ina myryza khvate d kanona bul gibe d dalkuva , vazire d sutarute d Azer mughbrel  mughbrel kat kat maryzi shrete d zeyne li gibe d toe d Atome d Aremnaye go mate d Mecamor savab ani mamke kag ina maghbura lena piyasha muryze Go kayqe , sabab bi eahatuta ana qyamaen maghbren kat hasanay lela shrete d glule le gibe d Atome d Aremnaye. Op aha ila kha nisga kat ila piasha mykgchmta bil gibe. Aven hartkhaze ile mughbra kat kgametd d rahatute d tod d Atomaksy ila le kamaya bukara le gibe d Aremnaye 2010 go Erevan hadame d Khuyada iva mn Armenia, German, Ameriqa, Frans, Russia, Avstria , Gyurta Britan op Chekhia. La gyashakta le bukare d nishe d rishaye d Adolf Bikhofer ile mughbra but Atome d gibe d Aremnaye , bil maghbarte d gyanu ka but det kat le kamaya gyaha mn daha zyana bt gyarsha gibe d Alme d Aremnaye. Matkhrakh mn bi klun bi sate r bil gibe d dalkuva le marze d Aremnaye-azere ina muryza khvate d kanona  op bil gibe d kravtane d Aremnaye ina muryza khvate d kanona le gibs d mavate d Goris. Sabab bil gibe d kravtane d Aremnaye ina muqliya khvate d kanona bil gibe d dalkuva. Bil gibe d kravtane d Azer pishena munykhe. Bil gibe d kravtane d Aremnaye pishena munykhe. Ugyu lena pushe tumma bikare d makhchamte d rshatuta ka but Ate d -Arembaye op ivakh maryuza qyule bukare op mishe ka but makhchmate d rahatuta. Ka but Atome d Aremnaye bukare d sakhseta iva muryza Richard Roson , kat iva qtiva «Foreign Policy Journal» op akhnan dost vilan kat Roso iva mn hadame d diplomataye d Baqu. Op bi daha sababa aven ani plkhnane iva muryza bil maghbarte d politikayute d Azere.
Derakh le yumane d diyan shite d 2022 4 bi chiriye khaeay le Atome d Arembaye iva sughbra hadame d takhbrane s site d Atome gyufe d ksyome d Rafayel Grossi, aha iva hamen Grossi kat Aliyev kat iva mughbra but zeyne d plkhnane d Atome d Aremnaye. Sabab Grossi bi rahatuta op kgaduta iva mughbra kat plkhnane d Atome d Aremnaye ina maryuza go rahatuta ol ila spay plkhana op lela maryuza marahatuta le gibe d Alma.
Mn daha bush gyalge mn 27-29 bi chiriye kamaya gyude d kayome d Aremnaye sughbrva le Viyenna ka but saghbarte d le lumade d Atome d gyahe d 66. Go shvile d daha lumada gyude d kayome d Aremnaye iva tpuka am mudale mn hDame d khamete d rshatute d energe d Atome op mudale iva sukhsiya prishe prishe bukare d Atome. Bi shite d 2022 mn 21-25 bi ishvat pshtela muryzta sakhsete d op gyashakte d Atome d Aremnaye bil gibe d prishe prishe hadame. Takhbrane d’ vazire d’ baryuta  kublel khlap rishane d’ Teevilaye d’ Brka ka.Bi makhbarte d’ galione d’ vazire d’ baryuta  hamzman mudiena , akhchi Armenia ka Teevilaye d’ brka gns khore d’ plkhana ile , op bil gibe d’ Teevilaye d’ Brka hayurela ka Armenia . Bi hayarte d’ Teevilaye d’ Brka  qyule shita dayane d’ aremnay  karkuzena  go shvile d’; makhchamta op le ida bdrayena kha chma charabyaye op khele mudi kate ekhtiar bt yava go kha khine atravate havi bushe dayane. Aning mukhbrel, akhchi Teevilaye d’ brka gyurta duqa ila yava ka tamamte d’ yavalte d’ dakho mukhbrel , akhchi Armenia raama duqa ila yava ka assurute d’ bil Teevilaye d’ Brka , ka makhchamte d’ kipse d’ atome d’ aremnay , haratkhaze  bil gibe d’ matraste d’ atomaye. Khlap takhbrane d’ vazire d’ baryute d’ shule d’ KA khlap takhbrane d’ rishaye d’ Teevilaye d’ atome d’ Energia, am  rishane d’ energe d’  sukhsiena bukare d’ makhchamte d’ assurute d’ mukhbrel  akhchi Armenia mstela makhchma  energe d’ atome d’ gyano ,op ka  kha khine artavate d , mani khat ina go makhchamte d’ daha urkha. Khlap rishane d’ vazire   mukhbrel akhchi  akhchi Armenia 2019 rama darkha ila yava ka khata makhchamte d’ assurute d, bi urkhe d’ rahatuta  makhchamte d’  energe hayarte d,  makhchamte d’ assurute d’ tekhnikaye , op matraste d’ atome d’ aremnaye d’ khata energetikaye .Bi shite 2019 gyude d hadame op sakhsiyane iva go Armenia bil daha dana takhbrane d Grossi leva iva Yukia Amanon, mani bil gyahe d 3 iva saghbra le Armenia le kamsya gysha ile sughbra bi shite d 2012 op iva muryza kha gyahe bukare ile muryza lumada ka but sakhsete d bukare d Pilitikayuta Rishaye d Malqyute d jle muryza lumada ka but sakhsete d prishe prishe bukare d Politikayute. But daha ina mughbra mn mot e d galianute d ridhaye d vazire d Atra. Le dand d lumafa ins shkhsiya but kga gyahe bukare d tekhnologyaye go Atra op haragkgaze but khurze d ATOM . Bil gyahe d trin kla khurze d kat gyarak pedha muryzta go shitd d 2021 . Khurze d go Armenia ina maryuza ka but martazte d prishe prkburze d Tekhnologyaye . Atom gyano ila gyurta khurza op yarikhe shne gyarak pesha muryzta , op akhnan mn ugyu yuma gyarak maryzakh aha khurza” . Rishaye d Atra ile mughbra but khurze d ATOM but maryate d bukare d yulpanuta go Atra. Le dane dumada rishaye d Atra mughbrel kat site d Teevilaye bukare ina maryuza le kam khurze d ATOM . 
Derakh le tpakte d Aliyev-Grossi , le dane d tpakta Aliyev ile mughbra ka Grossi “Lakha go Armenia ins mchskha gyude d hadame d Atome d op gysbd ina Arembaye op mudale ins maryuza sakhsete d bukare d plkgnsne d Atome. ATOM ila maryuza plkhane d gyano mn site d Atre d Armenia maryuza plkhane d gyano mn 7 site d Atre d aha kla sire d inzhineraye op labaratorye . Bil maghbarte d katqe d le dane d lumDe Mtakste d Pilitikayuta d Malqyute d Armenia le dane d sakhsete d bukare d “Byujeye d shite d 2019” op ka sakhsete d kharajyade d shita but daha ile mughbra Takhbrane d site d Rishaye d Politikayute . Tarasyan le kamaya gyaha ile mughbra ka site d svile d ATOM gyarak peshi muryze kha qma bukare op kanone. Pshtela muryzta fine d  bet sobaye d   fond bt maryza cb sakgsete d kha qma bukare op kanone . Op mn takhbrane d Atravaye ina pisha muryza sakhsete d bukare d Assuruta . Op hartkhae mn 7 site d sakhsiyane d Atre d Armenia gyarak peshi mudyze assuruta”,- mughbrel takhbrzz as me d sita amsa hoya spay khore d ATOM , Rishay e Malqyute d Armenia toakta viyul am mudale mn. Rishaye d Malqyute d Armenia go shvile d lumade d Ekonomiye d Teevilaye go toakta vitul am mudale  khlap rishaye d site d Ekonomiye . Daki ina mughbra ka kayqe d mn galianute d eishaye d Atra ls dane d toakta rishaye d mughbrel but maryzte d yulpsnute d Ekonomiya go Armenia mughbrel kat site d gyanu rama dargha ila yava ka makhchmate d assuruta mn site d ATOM . Gibane rama dargha ina yuva ka saksete d op maryazte d dani bukare ham hada gi shvile d yulpanuta ina muryza ani bukare . Go pishena dvike hadame d Atra Hadame kat ina pushe dvika qsle ina muchka drmana op prishe prishe zeyne ip nishe. Hadame d bet-shurta go mdite Armavir ina dvira ka kha qma hadame d Atra . Mn galianute d vazirute d bet shurte d Malqyute d Armenia ina maghbura kat ina pisha dvire “Le Arra”  ka kha qma hada go mitvr d , Mecamor . Pishena sukhsiye kha qna hadame d Atra , op chsle ina pushe muchka skine , op drmane kgine , kat ina pisha shudra ka but sakhsete d daha bukara”’- pshtela mughbrta go mamle d galianute d bet shurte d Atra Vagif Dargyakgin. But machakhte d drmana pishena shukhsiye hartkhaze prishe prishe hadame . Armenia   bt hayri bi   ka but maryazte d’ plkhnane d’ brke d’ Armenia   But daha mamla ile mughbra   mn kayqe d’ huchme d’ gyarak maryzi   go Armenia   hal   bi hayarte d’ mil dolare   bt maryzi plkhnane le qes atomaye d’mughbrta ila go mamle d’ huchma .Bush Gyalge but assurute d’ Armenia op   but daha assuruta drana bt gyarshi , op aha assuruta bt maryzi hal le shite .

Bil gibe d gyansn mazydakh kay bil gibe d Turchaye khlte mamle ina maghbura ka but gibe d op khlte plkhnsne d Atome d emefgetike d Aremnaye . Sabab akhnan amsakh ka qyule Teevl maghbrakh but spay plkhnsne d energye d Aremnaye . Op bil daha sababa amsi ka maryzi khlte msmle.

Gashakta bush zoda
Back to top button